ANASAYFA    PİPO    PİPO GALERİ    LÜLETAŞI    LÜLETAŞI PİPO GALERİ    TÜTÜN    TÜTÜN GALERİ
 
AKSAM ve AKSESUAR    ÖNERİLER    KONUK DEFTERİ
 
  LİNKLER    TÜRKİYE PİPO KULÜBÜ

 
 
       
  PiPO  USTALARI  iLE  SÖYLEŞiLER  
     
 


Prof. Dr. Burhanettin Tatar`ın katkılarıyla...

Söyleşiyi görmek için TIKLAYIN...

 


Aşağıda günümüz İtalyan pipo ustaları arasında saygın bir yer kazanmış ve özgün denebilecek şekillerde pipo yaparak, kanaatimce, pipolara kadınsı bir zarafet ve güzellik kazandırmayı başarmış olan Maurizio Tombari ile pipo hakkındaki görüşlerini aksettiren bir söyleşiyi bulacaksınız.

Maurizio Tombari, Le Nuvole (Bulutlar) adını verdiği pipolarını www.pipe.it internet sayfasında doğrudan alıcılara satmakta ve onların kendi pipoları ile ilgili tecrübelerini, değerlendirmelerini ve yorumlarını kendi pipo sanatına bir katkı olarak kaydetmektedir. İnternet aracılığıyla Haziran 2003 tarihinde gerçekleştirdiğim bu söyleşiyi Burak Demir’in sitesinde kendisinin ve eşi Stefania’nın fotoğraflarıyla birlikte yayımlama iznini verdiği için Maurizio Tombari’ye müteşekkirim. Umarım bir gün Türkiye Pipo Kulübü’nün değerli üyelerinin katkılarıyla harika kişiliklere sahip olan bazı İtalyan pipo ustalarını Türkiye’de görme ve onlarla pipo üzerinde hoş sohbetler yapma imkanına kavuşuruz.

Doç. Dr. Burhanettin TATAR
Haziran, 2003

 

 

Söyleşiyi görmek için TIKLAYIN...          Söyleşiyi görmek için TIKLAYIN...

       Maurizio Tombari               Stefania Acacia Scarpetti

 

 

Bize kısaca kendinden bahseder misin?
1953 yılında Pesaro (İtalya)’da doğdum. Resim çalıştım ve 1978 yılında Urbino Güzel Sanatlar Akademisi (Accademia di Belle Arti)’nden diploma aldım. 1989 yılından itibaren Stefania ile yaşamaktayım; çocuğumuz yok.

Ne zaman, neden ve nasıl pipo yapmaya başladın? Pipo yapmayı kimden öğrendin?
1978 yazında ilk pipomu satın aldım ve dört ay sonra bir nedenle Mastro de Paja Pipo Atölyesinde çalışmaya başladım. Orada pipolar, tütünler ve pipo yapımı konusunda çok şey öğrendim.

Bu Mastro de Paja ifadesinde Paja kelimesi bizdeki Pasha (Paşa) kelimesine benzemekte. Bu İtalyanca kökenli bir kelime mi?
Paja İtalyanca değil, o belli bir yöreye ait kelime. Benim şehrimde Paja, saman anlamına gelir. Bildiğin gibi İtalyanca üzerinde Türkçe ve bazı orta doğu dillerinin etkisi var…

Pipo yapımında izlediğin sırayı mümkünse adım adım bana söyler misin?
Önce zihninde tasarladığın şekle göre gül kökünü seçmeli ve dikkatini damarlara vererek şekli gül kökü üzerine çizmelisin. Bilahare tütün haznesini, hava deliğini ve ağızlığın takıldığı yuvayı (tenon) delmelisin. Kısa bir süre sonra ağızlığı gül köküne takmalısın. Şimdi pipo yapımının ikinci aşamasına erişmiş durumdasın. Gül kökünü şekle göre kesmek ve zımpara kağıtlarıyla şekli ortaya çıkarmak durumundasın. Bundan sonra ağızlığı bükmeli, logoyu üzerine işlemeli, lüleyi boyamalı ve ağızlık ile lüleyi parlatmalısın. Kuşkusuz bunlar ilkesel adımlardır (yoksa bir pipo yapımı yaklaşım 90 işlemi gerektirir).

Senin pipoların İtalya’nın en iyi el yapımı pipoları arasında kabul edilmekte. Ancak tam bu noktada şunu merak ediyorum: “El Yapımı”(fatto a mano veya lavorate a mano) ifadesinin anlamı nedir? Bu ifade, “daha çok elleri kullanarak yapma” anlamına mı gelmekte yoksa “makinenin taklit edemeyeceği tarzda el ile yapma”yı mı dile getirmektedir? Kısacası, makine işleminin ötesinde ellerin yaptığı şey nedir?
“El yapımı” derken kesinlikle “makinenin taklit edemeyeceği tarzda yapma”yı kastediyorum. Benim bütün pipolarım el yapımıdır. Makineyi sadece tütün haznesi, ağızlık yuvası (tenon) ve hava deliğini delme işlemleri için kullanırım. Bazı pipo şekillerinde haznenin üstünü ve lüle üzerindeki çizgileri çizmek için makine kullandığım da olur. Bununla birlikte bütün oyma işlemlerini el ve göz kararı yoluyla yaparım.

Pipolarını neye göre gruplandırıyorsun?
Pipoları 1-8 arasında gruplandırıyorum (numaralar pipo boynunun (shank) altında baskılanan bulutun hemen üzerinde yer alır). No.1 kabaca oyulmuş (rusticated) pipoları, No. 2 gül kökündeki doğal kusurların giderilmesini sağlayacak şekilde kısmen oyulmuş ancak damarları hala yansıtacak şekilde düzgün yüzeyli olan pipoları gösterir. No.3 ve yukarısı düzgün düzeyli ve doğal görünümlü pipoları gösterir. Bundan sonraki guruplar gül kökünün kalitesine bağlı olarak belirlenir. No. 4 güzel ve hemen hemen düzgün damarlı pipoları; No. 5 düzgün damarlı pipoları gösterir. No. 6 ve No. 7 içteki damarları belli olan pipoları gösterir. No. 8 ise çok çok güzel ve ince damarlı pipolardır. Bu damarlar “Melek Saçı” (Angel Hair) diye de adlandırılır.

Neden pipoların için “Le Nuvole” ifadesini seçtin?
İtalyanca Le Nuvole “bulutlar” demektir. Bulutların hafifliği ve sürekli değişimi bu adı seçmemizde rol oynadı. Ayrıca pipo içindeki tütünlerin dumanı ile bulutlar arasında da bir benzerlik gördük.

Benzeri olmayan bunca pipoların yapımında sana en fazla ilham kaynağı olan şey nedir?
Le Nuvole saf ve zamansız ustalığı aramak için geriye (tarihe) bakar ve eski hatıraların (kalıntıların) orijinal şekillerini izler. Bunlar antik sürahiler, testiler, vazolar, çömlekler (özellikle Akdeniz medeniyetine ait olanlar) gibi şeylerdir.

Yaptığın pipoların şekilleri gerçekten çok hoş ve zarif. Onlar daha çok podyumda yürüyen modellere benziyorlar. Bu açıdan onlar erkeksi güzellikten ziyade kadınsı (feminine) güzelliğe sahipler. Şayet bu yorumumu kabul ediyorsan, bunun sevgili eşin Stefania’nın pipolarının dizaynını yapmasından kaynaklandığını söyleyebilir misin?
Senin bu yorumuna tümüyle katılıyorum. Kesinlikle Stefania’nın vizyonu (pipolarımın) bu kadınsı yönünü belirlemekte; ancak şunu da söylemeliyim: Her ikimiz benzer bir hassaslığa sahibiz…

Le Nuvole pipolarını pipo dünyası içinde nasıl görüyorsun? Diğer bir deyişle, Le Nuvole pipolarını diğer markaların pipolarından ayıran şey nedir?
Bunu söylemek kolay değil… Stefania ve ben bu ayrıcalığın daha çok dizayn ve boya, parlatma gibi görüntüyü ortaya çıkaran son işlemler noktasında olduğunu düşünüyoruz, böyle olduğunu ümit ediyoruz.

Pipolarını pipo ve tütün satıcılarına satma yerine neden doğrudan pipo içenlere satmayı tercih ediyorsun? Pipo satışını artırmak amacıyla diğer ülkelere gidiyor musun? Şayet “evet” ise bu bağlamda Türkiye’ye gelmeyi düşünüyor musun?
Pipo içenlere internet üzerinden pipo satmaya karar verdim çünkü daha çok klasik pipo şekillerini tercih eden pipo satıcılarına nispetle bu durum şekil ve model açısından bana daha fazla özgürlük alanı açmakta. Pipo içenlerle doğrudan temasa geçmekten mutluyum çünkü onlar bana pipo problemleri ve pipolarımdan tatmin olup olmadıkları hakkında mektup (e-mail) yazıyorlar. Onların bu değerlendirmeleri çalışmamın gelişimi için çok önemli. Kesinlikle pipolarımın satışını teşvik için İtalya dışına çıkacağım. Türkiye… neden olmasın? Gençliğimden bu yana oraya gitmenin rüyasını görmekteyim!

Sigara içme karşıtı kampanyalar karşısında pipo yapımının geleceğini nasıl görüyorsun?
Bu zor bir soru… Şunu biliyorum ki, sigara içme karşıtı kampanyalar Amerika’da pipo içme oranını artırdığı gibi, pipo kulüpleri ile pipo satımının de önünü açtı. Benzer durumun diğer ülkelerde de ortaya çıkacağını zannediyorum Bence pipo içmek sigara içmekten tümüyle farklı bir şeydir ve pipo içen sigara içenden hemen her zaman farklıdır.

Bu son noktayı biraz daha açar mısın? Sence sigara içmek ile pipo içmek arasında ne fark var?
Pipo içmek, bizi çevreleyen dünya ile temas kurmamızı sağlayan bir ritüeldir. Sigara içmek, modern hayata özgü olan durmak bilmezliği (huzursuzluğu) sürdüren çılgın (nevrotik) bir eylemdir. Pipo içmek ise bir mola zamanını arama, dünyadan en azından içim esnasında kahreden hızını yavaşlatmasını isteme yoludur.

Boş zamanlarında neler yaparsın?
Yaz günlerinde plaja gitmeyi, güneşlenmeyi ve deniz banyosu yapmayı çok severim. Bunun yanında kitap okumayı ve müzik dinlemeyi severim. Pipo yaparken atölyemde daima bir müzik sesi vardır.

Müzik derken, daha çok hangi tür müzikleri dinlersin?
İyi olan her müziği dinlerim. Ancak tercih ettiklerim pop, rock ve caz. Burada yani Pesaro’da büyük müzisyen Gioacchino Rossini doğdu; ancak itiraf etmeliyim ki, klasik müzik ve opera ile aram iyi değil…

Pipo içiyor musun? Şayet “Evet” ise, hangi pipo ve tütün markalarını tercih ediyorsun?
Evet, pipo içerim. Şimdi sadece kendi pipolarımı içmekteyim (onları denemeli ve tatmalıyım…). Tercih ettiğim tütünler şunlar: Crown Achievement, Rattrays Red Rapparee, GLP Renaissance ve ara sıra Dunhill Navy Roll.

Pipo şekilleri ile pipo içenlerin kişilikleri arasında bir ilişki görüyor musun?
Evet, böyle olduğuna inanıyorum. Ne var ki bunu kelimelerle açıklamak kolay değil… bunu daha çok kendi hassasiyetin ölçüsünde hissedebilirsin.

Türk pipo içicilerine pipo almak istedikleri zaman neyi tavsiye edersin? Pipo alırken dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?
Kanaatimce en önemli nokta gül kökünün kalitesidir. Çok ucuz bir piponun acı bir tadı olan gül kökünden yapılmış olma riski vardır. Bu ise insanları pipo içmekten uzaklaştırabilir. Benim ilk teklifim iyi bir pipo almaları. Bunun el yapımı veya makine yapımı olmasına daha sonra karar verebilirler…

 

Prof. Dr. Burhanettin Tatar`ın katkılarıyla...
 

 

 
 

Anasayfa  Satıcı Adresleri  Tütün Yorumlarım  Piponun Zararları  Basında Pipo Web Sitem
Sıkça Sorulan Sorular  Pipo Ustaları ile Söyleşiler  Piponun Üstatları  Pipo Projeleri

E-Mail