PİPOYA TÜTÜN DOLDURMA VE PİPO İÇME

Uzak bir yere gitmemiz için bir araç, yakıt ve sürücü unsurlarının nasıl bir araya gelmesi gerekiyorsa pipo içmede umulan keyfin alınmasında da bir pipo, kullanılan tütün ve pipocu unsurların ayrı ayrı incelenmesi gerekir. 

Kullandığımız Pipo

Pipomuz ne kadar kaliteli yani, ne kadar iyi cins biar'dan yapılmış ise alınacak keyif de o derece artacaktır. Ancak bu briar pipoyu alırken markası, modeli, boyutları yanında araştırmamız gereken başka unsurlar da vardır:

 1- Rahat ve keyifli içim için piponuzun tüm hava kanalları boyunca hava akımını engelleyen herhangi bir neden olmamalıdır. 

Yeni bir pipo alırken dikkatli bir kontrol yapılması gerekir: Pipo boş iken normal içme kuvvetinde nefes çekin, herhangi bir ses gelmemelidir. Eğer derinden gelen bir boşluk veya ıslık sesi varsa havayı engelleyici bir nedeni işaret eder. Gelen havanın engellenmesi pipo içindeki tütünü yanar halde tutma sorunu yaratacaktır. Bu da pipo çanağının dibinde sulanmaya yol açar. 

2- Pipo çanağına açılan ve diğer taraftan ağızlık kısmı ile bağlantıyı sağlayan pipo sap kısmının da kanal ve deliğinin düzgün olması gereklidir. Bir kısım pipo üreticisi bu kanal çapını farklı tutmasına rağmen 4mm çap genel olarak kullanılan ölçüdür.

Eğer bu kanalın deliği pipo çanağına bağlandığı yerde çok aşağıda kalıyor veya çanak ile arasında bir boşluk olması halinde bu da düzenli pipo çekişini engeller.

 3- Pipo ağızlığı vulcanite gibi kaliteli malzemeden yapılmalı ve düzgün şekilde açılmış kanal ve deliğe sahip olmalıdır.

Yeni bir pipo alırken pipo temizleme için kullanılan pamuklu fitil çubuklardan kolayca görünebilecek beyaz bir adedini yanımızda götürerek kanallara kolaylıkla girip çıkmadığını ve pipo sapının çanağa giriş yerinin kontrolünü yapabiliriz.

Tütün ve Pipomuzu Doldurup Yakma

Pipomuza içmek için dolduracağımız tütünleri karakter olarak;

1- Kıyıldıktan sonra doğal şekliyle bırakılan preslenmemiş tütünler,
2- Preslenmiş (flake gibi) tütünler olarak ikiye ayırabiliriz.

Her iki karakterdeki tütünler için pipoya temel doldurma, bastırma ve yakma kuralları aynıdır. Pipo doldururken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta çanak içine konulan tütün parçalarının önce konulan parçalar ile tam temas halinde olmasına dikkat edilmelidir. Tütün dolumundaki amaç;

–Yanmayı en üstten başlayıp yavaş bir şekilde çanağın en altına kadar sürdürebilmek,
–Yavaş ve ısı kontrollü bir yanma sağlamak,

Pipomuzu eğer gevşek doldurursak hızlı yanma ve ısınmaya yol açacaktır ki bu pipomuzu yakmaya kadar gidebilir.

Çok sıkı bir dolum ise kolay ateş almayacağından tütünün dumanını sağlamak için pipoyu kuvvetli çekmek gibi rahatsız eden bir durum yaratır.  Çok sıkı dolum ayrıca tütünün tamamını içmemizi önler.

Burada yardımcımız pipo kaşıklarıdır. Pipo kaşıklarının içtiğimiz pipoyu temizlemek fonksiyonun yanında ateşi düzeltip ve yanan tütünü aşağı bastırmak gibi görevi de vardır. Ancak, pipo kaşığı ile bastırma ateşi aşağı taşımaz fakat alt kısımdaki tütünün sıkışmasını sağlar.

Bu bastırma işlemi için çeşitli maddelerden doğrudan bu amaçla yapılmış bastırma tokaçları da vardır. Ancak dikkat edilmesi gereken nokta, pipo kaşıklarına basit bir ayrıntı diye önem vermeyip kalitesiz ürünler almak yerine bizlere uzun yıllar hizmet verecek ve pipo içerken diğer yerlerde de yardımcı olabilecek, örneğin teneke tütün kutularını açabilecek, çanak içinin kurumunu kazıyacak, kaliteli ürünlere yönelmektir. 

Tütünü pipoya doldurmadan önce nemini kontrol etmek gereklidir:

Kontrol işlemi için bir parça tütün alıp başparmağınız ile işaret ve orta parmaklarınız arasında sıkıştırın. Parmaklarınızı bıraktığınız zaman tütün yapışık olarak kalmamalıdır. Eğer tütün ayrılmadan önce birkaç saniye yapışık olarak kalıyorsa çok nemli demektir.

Parmaklarınız arasına aldığınız tütün bütün sıkıştırma gayretinize rağmen yapışmıyorsa, çok kuru olduğunu gösterir.

Pek çok pipo içicisinin fazla nemli tütünler yerine içim kolaylık ve rahatlığı bakımından daha kuru tütünleri tercih etmesine rağmen kimi tütünler fazla nemli olarak alıcıya sunulmaktadır. Böyle bir tütün satın alındığında paket veya kutuyu açtıktan sonra birkaç dakika kurumasını beklemek yerinde olur. Bu fazla nemini kaybetme süresi kimi zaman saatler ve hatta günler bile alabilir.

Eğer tütün fazla kuru ise; satın alabileceğiniz veya kendinizin yapabileceği çeşitli nemlendiricileri kullanarak uygun nem seviyesini sağlayabilirsiniz. Ancak dikkat edilmesi gereken husus,  nemlendirme işleminde taze ve temiz su dışında herhangi sıvı ve madde kullanmayınız.

Tütünümüzün nem kontrolünü yaptıktan, yani tütün ile ilk tanışmamızdan sonra pipomuza doldurmaya başlayabiliriz. Aşağıda vereceğimiz yöntem klasik ve temel bir yöntem olup pipo içiciler tarafından genel olarak kabul görüp kullanılmaktadır.

1- Parmaklarınız arasına aldığınız bir parça tütünü pipo çanağının dibine ulaşıncaya kadar parmak ucuyla yerleştirin.

2- Çanağın 1/3'lük bölümü doluncaya kadar gene parmak ucuyla hafifçe bastırın. Tütünü çanağın merkezine doğru değil de çanak iç kenarlarına doğru bastırmaya gayret edin. Bunu yapmak için parmak ucuyla tütünü kenarlara doğru yuvarlatın. Böylelikle pipo çanak merkezinde daha gevşek ama kenarlarda daha sıkı bir yapı elde edersiniz.

3- Yaptığınız 1/3'lük dolumdan sonra çanağın pipo sapına açılan deliğinin kapalı olup olmadığının ve dolumun çok sıkı olmamasının kontrolü gerekmektedir. Piponuzu çektiğiniz zaman fazla dirençle karşılaşmadan rahat bir çekim yapılabilmelidir. Bu aşamada biraz daha kuvvetli bir çekim yapılması halinde pipodan gelen havanın ıslığı duyulmalıdır. Fakat hafif bir çekimde ıslık sesinin duyulması halinde piponun gevşek doldurulduğu anlaşılır ki, gelen hava akımında hafif bir direnç duyuluncaya kadar tütün bastırılır. Kısaca; hafif çekimlerde ıslık sesi duyulmamalıdır.

4- Çanağın ilk bölümünün dolum ve kontrolü yapıldıktan sonra, tekrar bir miktar tütün alarak pipo çanağının üst sınırına kadar koyun. Bu koymuş olduğunuz tütün üstüne basılınca çanağın 2/3'lük bölümüne kadar inmelidir. Dolum ve çekim kontrollerinin de yeniden yapılması gerekmektedir: Ancak doldurulan ilk bölüme oranla, yaptığınız çekimler biraz daha fazla direnç göstermelidir. Öte yandan sert çekimlerde ıslığın hala duyulması gereklidir.

5- Dolum işlemine pipo çanağının tepesine gelinceye kadar devam edin. Doldurulan tütün üstüne bastırılınca çanak tepesinden yaklaşık 3-3,5 milimetre kadar daha aşağıda olmalıdır.

6- Yapacağınız en son kontrolde kuvvetli çekmelerde hafif bir ıslık sesi muhakkak gelmelidir. İşte şimdi piponuz düzgün bir şekilde doldurulmuştur. Yani, çekmeye karşı piponuz da hafif de olsa bir direnç vardır. Tütününüz pipo çanağı üstünde dış bükey değil, iç bükey bir görünümde olmalıdır.

7- Son olarak; yaptığınız dolum sonunda dolumun gevşek olması sıkı olmasından daha iyidir. Çünkü, içim sırasında sıkı bir dolumu gevşetemezsiniz ama, gevşek bir dolumu üstüne bastırarak sıkıştırabilirsiniz.

Artık piponuz ateşlenmeye hazırdır.

8- İlk yakmaya ısıtma işlemi de denir ki, bu içilecek tütünü hazırlama amacını taşır. Pipo ve tütün üzerinde bir kül tabakası oluşturmak için kibrit veya çakmak alevini uzun çekişlerle birlikte tütün üzerine indirin.

9- Tütün ısınınca kabaracaktır. Buna sahte bir yanmadır ve bu nedenle tütünü pipo çanağının üst sınırının biraz altında doldurmakta yarar vardır. Hem pipo çanağı üstü yanmaktan korunur, hem de yükselen tütün pipodan dışarıya düşmez. 

10- Kabaran tütünü pipo kaşığınız veya bastırma tokacınız ile hafifçe bastırarak ilk dolum seviyenize getirin.

11- Bir miktar kül oluşunca çekmeyi durdurun ve pipoyu biraz dinlenmeye bırakın. Tekrar külü asıl seviyesine getirmek için bastırdıktan sonra yeniden yakın ve içmeye devam edin.

12- Yavaş bir ritim yakalamak için 2-3 saniyelik çekimler yapın.

13- Piponuzu devamlı içebileceğiniz gibi  içtikten sonra bırakıp kısa bir süre sonra yeniden içebilirsiniz. Bunun için de üst kısımdaki tükettiğiniz tütünün külünü hafifçe yanmamış tütünün üzerine yayın ve piponuzu yeniden yakın.

Pipomuzu doldurma konusunda yeni pipoların dolumu meselesine de da kısaca göz atmamız gerekir: 

Çeşitli pipo üreticileri pazarladıkları pipoların kullanım kılavuzlarında hemen hemen aynı önerilerde bulunmaktadırlar.  Ürünlerine bazı garantiler veren belli başlı üreticilerin kendilerini ve ürünlerini bu yol ile korumaya alma çabaları söz konusudur. Bu önerileri ayrıntıya girmeden şöyle özetleyebiliriz:

a) Yeni piponuzu çanağın alt kısmından başlamak yoluyla içiniz.
b) Piponuzun içinde briar'ı koruyucu ince bir karbon tabakası oluşturunuz.

Pipo çanağının alt kısmından başlayıp giderek doldurma oranını yükseltme ve her seviyedeki içim sayıları hakkında aşağı yukarı aynı sayılar verilmektedir. Bütün bu çabalar pipo içicisini acele etmeden dikkatli bir kullanıma yönlendirmek içindir.

Pipo içerken ısı kontrolü çok önemlidir. İçim sırasında briar'a kolaylıkla elleyebilmeniz gerekir. Aksi halde piponuz aşırı ısınmış ve her an yanmaya hazırdır. Isı sorunu henüz koruyucu karbon tabakası tam oluşmamış yeni pipolarda çok daha önem kazanır.

El ile yapılan kontrollerde eğer piponun fazla ısındığı görülürse içmeyi bırakın ve piponuzu soğutun. Daha sonra kontrolü elden kaçırmadan içmeye devam edebilirsiniz. Burada inatçı olmak ve  ısınmış pipo ile içmeye devam etmek sizi pipo yakma felaketiyle yüz yüze getirir.

Yeni pipolarda nem ve fokurtu daha kolay oluşur. Bu gibi durumlarda pamuklu pipo temizleyicisi ile dipteki suyun alınması gerekir. Çünkü ıslak çanak dibinde koruyucu karbon tabakasının oluşması mümkün değildir.

Pipo Dolum Teknikleri

1- Frank Metodu:

Alman Doldurma Metodu denilen bu teknik ilk başta, yukarıda anlatmaya çalıştığımız klasik doldurma tekniğine benzese de aynı zamanda çok önemli farklılıkları vardır. Achim Frank tarafından geliştirilen ve pek çok pipo içme yarışmalarında uzun süreli içmeyi sağladığı için başarılı olan ve aynı zamanda pipoya yeni başlayanlara kolay olması nedeniyle önerilen bu tekniğin usta pipo içiciler arasında kullanımı yaygın değildir. Ancak, klasik teknikler ile piposunu yakmakta zorlanan ve bu nedenle de bir zaman sonra pipo içmeyi bırakan yeni başlamış içiciler için önerilmektedir.

Klasik tekniklerde pipo çanağına aşağıdan seyrek başlayıp üst kısma gelinceye kadar sıkıştırılarak doldurulan tütün, Frank Metodu'nda tütünün bir bütün halinde çanağa konulup kenarlara doğru sıkıştırıldıktan sonra üzerine bastırılması esasına dayanmaktadır.

2- Flake İçme Teknikleri:

Bu tekniklere geçmeden önce flake tütün tanımının yapılması gerekir: Değişik veya tek cins tütün yapraklarının birbiri üstüne konulduktan sonra sert bir satıh ile preslenmesi ve son olarak dilimler halinde kesilmesiyle elde edilen tütündür.

Flake tütünlerin içmenin temel kuralı içtiğiniz tütünleri nemli tutmayı başarabilmektir.

Değişik pipoya doldurma teknikleri vardır:

1. Yöntem :
Kıvırmak ve sıkıştırmak. En kolayı budur. Elinize aldığınız flake parçayı ikiye katlayın. Pek çok pipoya yerleştirilebilen bir “tapa” haline gelir.  Bu yöntemi çeşitli tütünler için kullanabilirsiniz.

Örneğin; 
–Orlik Golden Sliced
–Mac Baren Navy Flake
–Mac Baren Virginia Flake
–Mac Baren Mixture Flake ve diğerleri

2. Yöntem : 
Tütün topları hazırlamak. Bu yöntemin de işleyişi kolay ve başarılıdır. Flake tütünden piponuzun çanağına sığacak kadar bir parçayı koparın ve küçük sıkı bir top haline getirin. Eğer tütün kemik gibi sert ve kuru değil ise, biraz genişleyip pipo çanağına yerleşecektir. Yeni bir top daha hazırlayın üstüne yerleştirin. En üste de tütünün tozunu yayın. Şimdi piponuz ateşlenmeye hazırdır.

3. Yöntem :
Flake'i koparmak. Yeteri kadar bir parça koparıp pipoya doldurun. Dikkat edilmesi gereken nokta yaprak liflerinin aynı yönde olmasıdır. Bu yöntem katlanmayacak kadar büyük flake'ler için kolaylık sağlar.

4. Yöntem :
Kısmen ufalamak. Bu yöntem yukarıdaki üçüncü yöntemden farklıdır. Flake tütünü avucunuza yerleştirin. Diğer elinizin ayasıyla Birkaç kez ovalayın. Sonuçta uzun parçalar ve küçük parçalardan oluşan bir tutam oluşacaktır. Bunlardan bir tapa meydana getirmek kolay olup bu tapayı pipoya yerleştirin.

5. Yöntem :
Tamamen ufalamak. Pek çok pipo içicisinin tercih ettiği bu yöntemde lifler birbirlerinden ayrılıncaya kadar flake ufalanır. Bu ufalanan tütünden hazırlanan tapa rahat hava akımı sağlayacağı için pipoda uzun ve tatmin edici bir içim sağlanır.

Yukarıdaki bütün yöntemlerde dikkat edilmesi gereken nokta tütünün hava akımını engellemeyecek şekilde pipo çanağına doldurulmasıdır.

Preslenmiş Tütünler ve Flake Pipoları

Pipo içmeye yeni başlayanlar genel olarak Borkum Riff ve benzeri gibi tütünleri deneyip daha sonra Latakia ihtiva eden doğal tütünlere geçerler. Pipo içmeye devam ederek yeni tatlar arayanlar doğal preslenmiş Virginia tütünlerini denemeye başlarlar.

Pipo içme deneyiminin artması ile birlikte her pipocu kendi tekniğini yaratır ve sıcak hava ile dil ısırması problemini çözer. Bu tekniğin yaratılmasında kullanılan pipolar da önemli rol alırlar.

İtalyan üretimi pipolar genel olarak büyük çanaklıdır. Pipo üreticisi Cavicchi İtalyan yapımı pipoları küçültmeye başlayarak “Flake Piposu” nu ortaya çıkarmıştır.

İdeal flake piposunun iki özelliği vardır:

1- Çanak boyutu:

Pipo ve çanak boyutları nispeten küçüktür. Dunhill 3.Grup pipoları bunlara örnek olarak vermek mümkündür. Preslenmemiş tütünler ise daha büyük pipolara uygundur. Örneğin Dunhill Grup 5.

Preslenmiş tütünler ile preslenmemiş tütünlerde kullanılan pipoların boyutları arasındaki farkın temelinde preslenmiş tütünlerin daha nemli ve ısınmaya yatkın olması yatmaktadır.

Preslenmemiş tütün içilen bir pipoda bir içim ortalama 45 dakika sürerken, aynı pipoda preslenmiş tütünü 60-75 dakika arasında içmek mümkündür.

Bu farklılıklar pipo içicilerin içme tercihlerini de etkiler. Kimi pipo içicileri büyük pipo ile tek dolum ve uzun bir süre içmek yerine, küçük boyutlu pipolar kullanarak 2 ayrı dolum içmenin daha keyif verici olduğunu savunurlar.

 2- Çanak biçimi:

Pek çok usta pipo içicileri preslenmiş tütünleri kullanırken klasik biçimlerdeki pipolara yönelirler. Zaten geçmişte de klasik ve küçük boyutlu pipolar gündemdeydi.

Bazı pipo içicileri preslenmiş tütünleri içmek için en uygun pipo biçiminin Billard ve onun akrabaları olduğunu savunurlar. Örneğin Lovat, Canadian, Liverpool ve benzeri. Bunun nedeni, bu pipoların dikine tütün çanaklarının olmasıdır. Yani, pipo çanak çember genişliği yukarıdan aşağıya doğru aynıdır. Bu da tütünün daha kolay ve düzgün yanmasını sağlar.

Billard ailesine en yakın pipolar Apple, Bulldog, Rhodesian, Dublin ve benzerleridir. Ancak bu, Free Form ve Freehand pipoları tamamen dışlamak anlamına gelmez. Eğer çanak içi boyutları uygun ise bu pipolar da preslenmiş tütünlerde rahatlıkla kullanılabilir.

Özet olarak, piponun biçim ve formu ne olursa olsun çanak çapı 19-22 mm arası pipoların preslenmiş tütünlerde kullanılması mümkündür.

Preslenmiş tütünler flake gibi değişik biçimlerde olabilir ve pipo içicileri de bu tütünleri çeşitli şekillerde içebilirler. Ancak bu pipo içenden içene değiştiği için hangisinin en doğru şekil olduğuna karar vermek mümkün değildir.

Preslenmiş tütünler içmeden önce ufalanabilir, koparılabilir, değişik şekil ve boyutlarda kesilebilir, örneğin makas ile ya da doğrudan katlanıp pipoya yerleştirilebilir.

Preslenmiş tütünleri çok iyi ufalamak kaydıyla aynen preslenmemiş tütünler gibi  pipoya doldurmak da mümkündür.

Bütün bu anlattıklarımız pipo içenlerin tarz ve tercihine kalmıştır.

Pipocu 

Her konuda olduğu gibi pipo içmenin de temel unsuru insan, yani pipocu'dur. Buraya kadar bütün anlatılmaya çalışılanlar genel doğruları ifade etmekle beraber birer kanun hükmünde değildirler.  Bunları düzenlemek ve kendi yaşamında içtiği pipoya uygulamak pipocuya düşer.

Ancak değişmeyen bir doğru vardır ki, “ HER PİPOCU KENDİ STİLİNİ TAYİN EDER”

Gerçekten de pipo içme deneyiminin artması ile pipocular kullanacakları tütünü ellerine aldıkları zaman tütünün nem derecesini, nasıl dolduracaklarını, hangi pipoyu kullanacaklarını ve hatta içim süresinin ne kadar olabileceğini kestirebilirler.

Bu kullanma ile kazanılan bir melekedir.